Obezite sorunu ile karşı karşıya kalan her kişi, kendini fazla kilolu olmanın artık sadece bir kozmetik meselesi olmadığı bir durumda bulabilir. Sorun kontrolden çıkar ve erken ölüm riskini artıran zorlu bir faktör haline gelir.
Tüketilen enerji kilo arttıkça azalır ve besinlerin %90’ı yedekte yağa dönüşerek depolanır.
- Dünya nüfusunun % 13’ü obez (erkeklerin% 11’i ve kadınların% 13’ü)
- Yetişkinlerin% 39’u aşırı kilolu (erkeklerin% 38’i ve kadınların% 40’ı)’dur.
Obezite cerrahisi vücut ağırlığının uzun vadede morbeze döndüğü dönemde gereklidir. Farklı obezite cerrahisi uygulamaları, farklı türdeki hastalara çözüm için geliştirilmiştir.
Bariatrik cerrahi, sindirim sistemine yapılan çeşitli operasyonlar sayesinde, hastaların daha hızlı kilo vermesini sağlarken, hayat tarzlarını da değiştirmelerini amaçlar.
Peki obezite cerrahisi kimler için uygundur? Obezite cerrahisi kimlere uygulanır? Gerçekten obezite cerrahisine uygun bir aday mısınız?;
Obezite cerrahisindeki teknikler sayesinde kişinin hızlı kilo verme ivmesi yükseltilir. Ancak operasyon sonrası kişinin hayat standartlarını değiştirmesi ve ideal kilosunu koruması da en az operasyonlar kadar önemlidir.
Obezite cerrahisi herkese uygun değildir; Verilmesi gereken kilosu olan insanlar, standart diyet ya da egzersiz faaliyetleriyle kilo vermeyi daha önce denemeyenler, obezite cerrahisi için uygun değildir.
Genel olarak bariatrik cerrahi için, vücut kitle indeksi 40 ve daha fazla olan kişiler için uygundur (Bunun anlamı kişinin genellikle 100 kilo ve üzeri olmasıdır).
Diyet ya da spor egzersizi yaparak kilo vermeye çalışan ve bunda başarısız olan kişiler, hormonsal dengesizlikler yaşayanlar; bariatrik cerrahiye uygun olabilir.
Buna göre;
- 18 ila 56 yaş arası olan kişiler
- Vücut kitle indeksi, 40’ın üzerinde olan kişiler
- Obeziteye bağlı kalp, diyabet, uyku apnesi, yüksek kolestrole sorunu olan kişiler
- Kişi; 5 yıl süreyle obez olmuş ve diğer diyet, spor gibi alternatiflerden sonuç alamamış kişiler
Uyuşturucu ve alkol bağımlılığı olmayan kişiler obezite cerrahisi tedavisi uygulanabilecek hasta tipidir.
Obezite cerrahisi kimler için uygundur? Obezite cerrahisi kimlere uygulanır? konusunda bariatrik cerrahiye uygun olmayan kişiler de oldukça önemlidir.
Buna göre;
- Obeziteye neden olmuş rahatsızlıkların tedavi edilebildiği hastalar
- Sürekli uyuşturucu ya da alkol bağımlısı olanlar
- Tedavi edilmemiş yeme bozukluğu olan kişiler
- Şiddetli derecede psikiyatrik hastalığı bulunanlar
- Portal hipertansiyon sahibi kişiler
- İleri evrede kanser hastaları
- Hamilelik süreci olanlar
Bariatrik cerrahi operasyonu sonrası, hayat tarzını değiştirmeyen ya da beslenme kurallarına uymayacak şekilde bilişsel bozukluk gösterebilecek kişiler, obezite tedavisi için uygun değildir.
Bariatrik cerrahi; kilo vermek için çeşitli diyetleri deneyen, spor egzersizleri yapan, ancak bu uygulamalarda herhangi bir sonuç elde edemeyen kişilere uygundur. Bunun yanında ameliyat öncesinde bazı kriterlerin de göz önünde bulundurulması gerekir.
Bu kriterlerin başında kişinin vücut kitle indeksi gelir. Obezite cerrahisi tedavisi olmadan önce, kişinin vücut kitle indeksi hesaplaması yapılır. Yapılacak bu hesaplamaya göre, kişinin tedaviye uygun olup olmadığı görülür.
Genellikle zayıflama cerrahisi ya da kilo verme cerrahisi olarak da adlandırılan obezite cerrahisi, vücut kitle indeksine göre belirlenir. Vücut kitle indeksi uygun olmayan kişiler, zayıflama cerrahisi tedavisine uygun değildir. Vücut kitle indeksi hesaplaması yaparak, obez olup olunmadığı öğrenilir.
Vücut kitle endeksi değerleri;
- 20-24.9 arası normal
- 25-29.9 arası kilolu
- 30-34.9 arası obez
- 35-39.5 arası tip 2 obez
- 40-49.9 arası morbid obez
- 50 ve üzeri ise süper obez olarak adlandırılır.
Hesaplama yapılırken; kişinin ağırlığı kilo cinsinden, boyu metre cinsinden karesine bölünerek, vücut kitle indeksi hesaplanarak kişinin obez olup olmadığı anlaşılır.
Obezite; yüksek kalori alımı ve az enerji tüketimi sonucu oluşan, anormal ya da aşırı derecede yağ birikimi oluşmuş kronik bir hastalık olarak tanımlanır. Bu oran erkeklerde %25 ve kadınlarda %30’un üzerinde olması sonucu ortaya çıkar.
Oldukça karmaşık ve çok fazla etkenin neden olduğu obezitenin ilk önemli kriteri, yüksek kalori alımını ve enerji tüketimindeki dengesizliktir. Aşırı ilaç kullanımı da obeziteye neden olan faktörler arasında yer alır.
Obeziteye sebep olan diğer etkenler arasında;
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Aşırı yemek yeme isteği
- Çok sık yeme alışkanlığı
- Hormonsal dengesizlikler
- Psikolojik nedenler
- Kadınların fazla doğum yapması
- Genetik nedenler
- Yaş ve cinsiyet
Bunun yanında kişinin ekonomik durumu, sosyo-kültürel faktörler, yüksek seviyede karbonhidrat içerikli diyetler, kişinin obez olmasına neden olan nedenler arasındadır.
Obezite ameliyatı, kesinlikle bir estetik ameliyat gibi düşünülmemelidir. Sadece gerekli olduğu sürece yapılan cerrahi operasyonlardır. Bazı prosedürlerin yerine getirilmesi sonucu, kişinin obezite ameliyatı olup olmayacağına karar verilir.
- Vücut kitle indeksi 40 ve üzerinde olanlar;
- Vücut kitle indeksi 35-40 arası olanlar ile buna ek olarak hipertansiyonu, tip 2 diyabeti, uyku apnesi, kalp rahatsızlığı, trigliserit yüksekliği, karaciğer yağlanması, hipoventilasyon sendromu gibi rahatsızlığı bulunanlar;
- Vücut kitle indeksi, 30-35 arasında olanlar, medikal şekilde uygulanacak tedavilerle beraber, kan şekeri kontrol altında tutulamayan, tip2 diyabet hastaları;
Obezite tedavisinde operasyonel tedavinin yanında; ilaç, diyet ve egzersiz tedavileri de mümkündür. Ancak obezite tedavisinin amacı; ilaç, diyet ya da egzersiz tedavilerinden sonuç alınamadığında uygulanmasıdır.
Obezite diyet tedavisi için, obezite merkezlerine başvuran kişiler, beslenme ve diyet konusunda uzmanlaşmış kişiler gözetimindedir. Ameliyat öncesi ve ameliyat sonrasında, her hastaya uygun şekilde beslenme alışkanlıkları oluşturulur.
Kişinin sağlık koşulları göz önünde bulundurularak, özel diyet programı oluşturularak, tüm diyet programı boyunca, hastanın beslenme alışkanlıkları takip altına alınır.
Obez hastalar genellikle, aşırı kilolu olmalarından dolayı, egzersiz tedavisinde, çeşitli sorunlar yaşayabilir. Bu sorunlardan dolayı tedaviyi yarım bırakmamaları için, obezite cerrahisi sonrasında egzersiz programları uygulanarak, cerrahi koordinatörü gözetiminde kademeli olarak egzersiz programı düzenlemesi yapılır.
Obezite tedavisi sırasında, hastanın neden kilo aldığına bağlı olarak metabolizma açısından çeşitli problemleri olabilir. Bu tür sorunların kısa sürede giderilebilmesi için, uzman doktorlar tarafından ilaç tedavisi uygulamasına gidilir. Ancak 40-49.9 arası vücut kitle indeksine sahip morbit obezite olan hastalarda, tedavi için kanıtlanan bir tıbbi tedavi bulunmamaktadır.
Obezite cerrahisi kimler için uygundur? Obezite cerrahisi kimlere uygulanır konusunda ameliyata uygun olan kişiler, bazı prosedürleri yerine getirmelidir. Öncelikli olarak tetkik ve muayene yapılır.
- Kan testleri
- Tam karın ultrasonu
- Gastroskopi gibi kapsamlı testler yapılır.
Yapılan tetkik ve muayene sonucunda özellikle vücut kitle indeksinin sonuçlarına göre, ameliyat olunup olunmayacağına karar verir. Kişinin obezite ameliyatı olabilmesi için; 18 yaşından küçük olmaması ve 56 yaşından büyük olmaması gerekir. Aynı zamanda alkol ve uyuşturucu bağımlısı olmamalı, kadınlar ise operasyon sonrasında en az 1 yıl boyunca hamile kalmayı düşünmemelidir.
Doktor kontrolünde diyet ve egzersiz programında olup da bir türlü kilo vermede başarılı olamayan kişiler, obezite cerrahisinden yararlanabilir. Vücut kitle indeksinin 35’in üzerinde olduğu hastalarda ek olarak hipertansiyon hastalığı varsa ve yine vücut kitle indeksi 40’ın üzerinde olan kişiler, obezite cerrahisinden yararlanabilir.
Obezite cerrahisinde farklı birçok tedavi yöntemi bulunur.
- Mide balonu
- Sleeve Gastrektomi (mide tüpü)
- Mini gastrik by-pas
- RY gastrik by-pas
- Mide bandı
- Mide katlama
Vücut kitle indeksinize bağlı olarak, bu cerrahi tedavi yöntemlerinden birine, doktorun inceleme ve tetkiklerinden sonra karar verilir.
