Bir önceki bölümde obezite ameliyatının temellerini ele aldık.Bu bölümde ise, en çok tercih edilen mide küçültme ameliyatı çeşitlerine göz atacağız. Tüp Mide Ameliyatı günümüzde en çok tercih edilen mide küçültme ameliyatlarının başında gelmektedir.
Günümüzde kullanılan mide küçültme operasyonu yöntemleri, uygulanış biçimi açısından ikiye ayrılır.
| Kategori | BOY KİLO ENDEKSİ – kg/m2 |
| İdeal Kilonun Altı | < 18,51 |
| İdeal Kilo | 18.5 – 24,99 |
| İdeal Kilonun Üzeri | 25 – 29,99 |
| İdeal Kilonun Çok Üzeri | > 30 |
| Morbid Obez | > 40 |
Antropometrik ölçümler yüksek hassasiyete ve özgüllüğe sahiptir. Bireyin vücut ağırlığı, boy uzunluğu ve oranlarının ölçümüdür. Aynı yaş ve cinsiyetteki bireylerin verileri ile ölçüm sonucu karşılaştırılmaktadır. Standart değerler dışında ise obezite veya malnütrisyon tanısı kişilere koyulabilir. Ölçülen değerler o an ki durumu göstermektedir. Diğer antropometrik ölçümler ise üst orta kol çevresi, deri kıvrım kalınlıkları, bel çevresi, kalça çevresi, bel/kalça oranı vb.dir.
Yetişkinlerin vücut ölçümlerinin değerlendirilmesinde vücut Kütle İndeksi (VKI) ni kullanılmaktadır. Vücut kitle indeksi mevcut ağırlığın boy uzunluğuna oranıdır. Vücuttaki yağ ve protein depolarının iyi bir göstergesidir. Her bireyde yağsız doku kitlesi farklı olduğu için bu hesaplamaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Ağırlık(kg)
VKI= ———————–
Boy(m2)
Dünya Sağlık Örgütünün belirlediği değerler doğrultusunda değerlendirmeler yapılmaktadır.
Vücut Kitle İndeksi- 19 Yaş ve Üzeri Bireylerde BEDEN KİTLE İNDEKSİ Değerleri (kg/m2 ) (WHO, 1995)
BKI değerleri Sınıflama
<16.0 Ağır düzeyde zayıflık
≥16.0 – <16.9 Orta düzeyde zayıflık
≥17.0 – <18.4 Hafif düzeyde zayıflık
≥18.5 – <24.9 Normal (İDEAL KİLO ARALIĞI)
≥25.0 – <29.9 Kilolu, hafif şişman
≥30.0 – < 39.9 Şişman
≥ 40.0 Ağır düzeyde şişman
VKI Sonucu;
0-18.4 arasında ise: boya oranla kilo yetersizdir. Hastalıklara karşı risk vardır. Dengeli ve yeterli beslenerek bu değeri yükseltmek gerekmektedir.
18.5-24.9 arasında ise: ideal indeks aralığındadır. Boya göre kilo normaldir. Bu formu koruyarak devam etmek gerekmektedir.
25-29.9 arasında ise: obezite için risk oluşmaya başlamıştır. Sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Bu durumda dengeli beslenmenin yanı sıra fiziksel aktivite arttırılmalıdır.
30-39.9 arasında ise: aşırı kilolu diyebiliriz. Mutlaka tedavi gereklidir. Sağlık sorunları (hipertansiyon, kardiyovasküler hastalıklar, diyabet vs.) sıklıkla görülmektedir. Obezite sınıfına dahil bir aralıktır.
40 ve üzerinde ise: Obezitenin en üst sınıfıdır diyebiliriz. Vücut kompozisyonunda bozulmalarla birlikte psikolojik bozukluklar da ortaya çıkabilir. Sağlık sorunları riski çok yüksektir.
BKI değeri 18.5 altında ise birey düşük kilolu
18.5-24.9 arasında ise normal
25-29.9 arasında ise şişman
30 ve üzeri ise OBEZ tanısı koyulabilir.
Diğer önemli antropometrik ölçüm ise BEL ÇEVRESİ ölçümüdür.
Bel çevresi ölçümünün aşırı beslenme durumunu daha iyi saptadığı söyleniyor. Çünkü karın bölgesindeki yağlanma vücudun diğer yerlerindeki yağlanmadan daha ciddi bir durumdur. Kalp damar hastalıkları ve akciğer rahatsızlıkları açısından risklidir.
Bu ölçümde iki düzeye ayrılmış standart vardır. İlk düzeyin yaştan bağımsız olduğu biliniyor , birey daha fazla ağırlık kazanmamalıdır. İkinci düzey ise obeziteyi ifade etmektedir.
İlk düzey: Erkekler de 94cm den fazla iken Kadınlar da 80 cm den fazla
İkinci düzey: Erkeklerde 102 cm den fazla iken Kadınlarda 88 cm den fazla olmasıdır.
Bu değerlerden fazla olması metabolik sendrom riski yaratır.
Bir diğeri : ÜST ORTA KOL ÇEVRESİ ölçümüdür.
Üst orta kol çevresinin santimetre cinsinden ölçümüdür. Yağ ve yağsız doku kitlesini ölçer. Daha çok yetişkinlerde 18.5 santimetreden fazla olması obezitenin belirtecidir
- Vücudun iki önemli bileşeni olan yağ ve yağsız doku kitlesini ölçer.
- Deri kıvrım kalınlığı ölçümleri ile total vücut yağının belirteci olan deri altı yağ dokusu ölçülür.
- Kaliperle ölçüm yapılır, obezite tanısı koyulmasına yardımcı olur.
Kalça bölgesindeki yağlanma fiziksel bir bozukluğa sebep olmakla birlikte Bel/kalça oranı için önemli bir yere sahiptir.Diğer vücut ölçüleriyle birlikte anlamlı hale gelir. Kadınlarda kalça çevresi 100-105 santimetre arasında değişebilmekte fakat kesin bir değerle sınırlandırmak doğru değil. Çünkü genetik bir faktörün etkisi ve vücut kompozisyonu açısından farklı değerlere sahip olabilir.
Erkekler için 1 in altında, Kadınlar için 0.85 in altında olması gerekir. Obezitenin tanımlanmasında iyi bir belirteçtir.
Ayrıca vücut yağ dağılımına göre; vücut şekilleride obezitede önemli bir yer alır. İki tip şişmanlık vardır. Biri JİNOİD TİP, diğeri ANDROİD TİP tir.
Jinoid tipe halk arasında Armut yapılı vücut, Android tipe ise Elma yapılı vücut denilir. Jinoid tipte kalça kısımda yağlanma görülürken Android tipte karın ve bel çevresi yağlanır.
Bunların yanı sıra Biyoelektrik empedans analizleriyle vücut yağ ve yağsız doku kütlesi hesaplanabilir.
Biyoelektrik empedans analizleriyle vücuda küçük bir elektrik akımı gönderilir. Akım vücutta yağ dokusuna denk geldiğinde elektriği iletemez. Çünkü yağ dokusu zayıf bir iletkendir.
Farklı dokular farklı dalga boylarını emer. Yağa ve vücut sıvısına gönderilen bu dalga boyu boyutuna göre hesaplanır böylece Vücut yağ yüzdesi öğrenilir. Obezite varsa derecelendirilir.
İnsanın duyamayacağı düzeyde bir ses dalgası vücuda gönderilir. Ses dalgası tüm vücut boyunca iletilir.Adipoz doku ve kas arasındaki yüzeyden geri döndürülür.Böylece vücuttaki yağ dokusu tespit edilir. Deri kıvrım kalınlığı ile elde ettiğimiz sonuçlara yakın sonuçlar ortaya çıkar.
Bir başka laboratuvar analizi ise KADAVRA analizidir.
Vücutta anatomik olrak kesilen bölgenin yağ ve kas dokusu tespitini yapar. Vücut bileşimini gösteren tek doğru ölçüttür. Hangi bölgede yağlanma var ise o bölgeden bir kesit alınarak ölçüm yapılır.
BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ Analizi ise radyasyonlu bir ölçümdür. Karın ve kalçanın ortasından alınan bir kesit ile yağ dokusunun dağılımı incelenir.
ÇİFT ENERJİLİ X IŞINI ABSORBSİYOMETRİSİ kısa bir sürede yağ ve kas doku kütlesini ölçmektedir. Standartlara uygun bir ölçümdür.
Foton tarayıcılar birkaç saniyede tüm vücuda dağılır. Bilgisayar yoluyla detaylı vücut şekil bilgisi elde edilir.
Bu ölçüm obezitenin sınıflandırılmasında önemli bir yere sahiptir.
Karın bölgesinin büyüklüğü ve şeklinin derecelendirilmesinde de kullanılır.
OBEZİTE HİDRODENSİTOMETRE VE HAVA DEPLASMAN PLETİSMOGRAFİSİ
Günümüz şartlarına uygun bir ölçüm değildir. Ama vücut yağ dokusu ve yağsız kütlesini ölçmede yardımcıdır.
OBEZİTE İZOTOP DİLÜSYON YÖNTEMİ
Vücuda izleyici gönderilip ve vücuttaki yayılımı takip edilir. Yağ dokusunda su bulunmadığından gönderilen izleyiciler sıvıda eşit dağılımda bulunur. Böylece yağ dokusu oranı tespit edilir.
