Bu günlerde seren serengil hakkında , medyayada sıkça duyduğumuz dumping sendromu aslında mide küçültme (obezite) operasyonları sonrasında karşılaşılması muhtemelen olan bir komplikasyondur.
Dumping Sendromu Nedir; Midenin 3’te ikisini (veya daha fazlasının) rezeksiyonu, vagotomi ve antrümektomiden bir süre sonra ortaya çıkan vücutta patolojik durumlara dumping sendromu denir.
En yaygın patoloji, besin kitlelerinin mideden ince bağırsağa çok hızlı gitmesidir. Çeşitli reseptörleri tahriş ederek vejetatif krize neden olabilir.
Belirtiler yemekten ortalama 10-15 dakika sonra ortaya çıkar: halsizlik, baş dönmesi, çarpıntı, terleme, ateş, epigastrik ağrı, kusma, gaz salgılama, bağırsak koliği, ishal belirtileri olarak kabul edilir.
Hasta 2-3 saat yatay pozisyon almaya zorlanır.
Yemekten 2-3 saat sonra, artan glikoz nedeniyle geç dumping sendromu gelişebilir.
Patolojik durum ameliyattan sonra başlayabilir. Gastro-rezeksiyon sonrası bozukluklardan olan dumping sendromu, çeşitli araştırmacılara göre sıklığı % 3,5 ila % 80 arasında değişen en büyük komplikasyondur.
- Bozukluk, gastrektomi, vagotomi, piloroplasti veya rezeksiyon uygulanan hastalarda ortaya çıkar.
- Midede sindirilmeye vakti olmayan yiyecekler ince bağırsağa girer.
- Hastanın kan akışı artar ve hücreler arası sıvı salınır; bu da mukoza zarını tahriş eder.
- Büyük gıda parçacıkları bağırsak duvarını gerer.
- Patolojinin nedeni sadece cerrahi operasyonlar değildir. Kronik hastalıklardan (diyabet, kolit) muzdarip hastalarda da dumping sendromu gelişir.
- Sürekli stres veya büyük miktarlarda yiyecek tüketimi nedeniyle patolojik değişiklikler başlayabilir.
Doğru beslenmeye uymayan hastalarda sindirim süreçlerinin aksadığı tespit edilir. İnsan diyetinde basit karbonhidratların baskınlığı, dumping sendromunun gelişmesine yol açabilir.
Doktorlar, hastalığın hafif, orta ve şiddetli aşamalarını; erken, orta ve geç dumbing olarak değerlendirir. Hastalar taşikardi belirtilerinden şikayet ederler (kalp atış hızı dakikada 30 atımı geçer). Hastalığa kan basıncında artış eşlik eder.
Klinik Tablosu; sendromunun klinik tablosu son derece çeşitlidir ve çok sayıda vasküler, sinirsel, dispeptik ve metabolik bozuklukları içerir.
Ne Zaman Başlar?
Dumping sendromunun karakteristik klinik semptomu, yemekten 5-15 dakika sonra, özellikle tatlı ve sütlü yiyecekleri tükettikten sonra ortaya çıkar ve yarım saatten 3-4 saate kadar süren zayıflık paroksizmi olarak adlandırılır.
Sendrom Sırasında Hastaya Ne Olur?
Vücutta çalışması gereken organlar doğru ve tam zamanında işlemi düzenli olarak yerine getiremediğinde güçsüzlük, çarpıntı, kalp bölgesinde rahatsızlık, düşük ya da yüksek tansiyon, terleme, baş dönmesi, yüzde kızarıklık, kulak çınlaması, uzuvlarda titreme, sık idrara çıkma, karın ağrısı görülebilir. Bunlardan biri ya da birkaçı oluşabilir. En yaygın olan belirtiler ise dispeptik bozukluklardır; bulantı, geğirme, mide ekşimesi midede guruldama vb.
Her Zaman Olur Mu?
DP oluşma zamanı mideye ilk yemeğin gönderildiği kahvaltıdır. % 82 oranda kahvaltıdan sonra ortaya çıkar. Öğle ve akşam yemeğinden sonra çok daha az gelişir; oluşsa bile kısa sürede geçer.
Dumping Sendromu Atak Mıdır?
Atak olarak adlandırılabilir. Bir çeşit kısa süreli rahatsızlıktır. Genel halsizlik, hızlı yorgunluk, şiddetli astenizasyon ve cinsel işlevde azalma uzun vadede görülür. Hastalar uzman doktorları tarafından yakından gözlemlenmelidir. Çünkü bu sorunun uzun sürmesinin merkezi sinir sisteminin aktivitesinde belirgin rahatsızlıkları ortaya çıkardığı görülmüştür. Asteni, nevrastenik, histeroform veya depresif sendrom bunlardandır.
Bu sendrom alanında yapılan kapsamlı bir araştırma, dumping sendromu çeşitleri konusunu iki tür seyre dayandırmıştır.
- Yemekten hemen sonra ortaya çıkan, korku, endişe ve bulanık hatıraların etkisiyle ilerleyen epizodik bir form;
- Yemekten 2 – 3 saat sonra ortaya çıkan ve hızla geçen paroksismal form; bilinç kaybı ve amnezi ile karakterizedir.
Sendrom Zarar Verir Mi?
Dumping atağı sırasında, kardiyovasküler sistemin fonksiyonel durumundaki değişiklikler (taşi veya bradikardi, kan basıncında azalma veya artış) kaydedildi ve bazen miyokardın çeşitli yerlerinde kan dolaşımının bozulması şeklinde EKG’de değişiklikler bulundu.
Ortaya çıktığında kanın biyokimyasal yapısı üzerinde yapılan bir çalışmada; karbonhidrat metabolizmasında ve hormonal dengede önemli rahatsızlıkların ortaya çıktığı gözlemlendi. Büyüme hormonu seviyesinde artış oldu, kortizol konsantrasyonunda azalma gerçekleşti.
DP zararlı mı; yukarıdaki verilere göre kişiye göre değişen hasar, zarar ya da rahatsızlık yaratacak bir ataktır.
Dumping Sendromu Tedavisi
- Konservatif terapi uygulanmalıdır. Bu iyi bir beslenme programı demektir. Kendinizi tanımalısınız semptom hangi yiyeceği yedikten sonra ortaya çıkıyor keşfetmelisiniz.
- Antihistaminikler ve ağrı kesiciler reçete edilebilir. Yetersiz beslenme durumunda kan testi uygulanır.
- Cerrahi müdahale için uzun süreli ilaç tedavisi ve terapötik diyetin etkisizliği kanıtlanmalıdır. Bu durumda şiddetli dumping sendromu yaşadığınız ortaya çıkar ve ameliyat edilmelidir.
Cerrahi tedavi, gastroduodenoplasti ile reduodenizasyondan oluşur. İnce bağırsak grefti ile mideden boşaltılma yavaşlatılır, duodenumun dahil edilmesi sindirimi iyileştirir ve hastalarda sendromun yoğunluğunu azaltabilir.
Dumping Sendromu Tedavisi İçin Öneriler
D.S tedavisi, gastroenteroloji, psikiyatri, sinir hastalıkları ve endokrinoloji gibi çeşitli alanlardan uzmanlar tarafından yapılmaktadır.
Hafif derecede D.S için tedavi önerileri şunlardır. Orta ve Şiddetli sendrom için mutlaka uzman cerrah ile görüşmelisiniz.
- Yemekten 30 dakika önce mide suyunun salgılanmasını artırmak çok önemlidir. Hasta bu amaçla bir bardak taze sıkılmış meyve / sebze suyu içebilir.
- Yiyecekler yavaşça ve iyice çiğneyerek yutulmalıdır.
- Yemeklerin sıcaklığı ılık olmalıdır.
- Yemekler minimum miktarda yağ ve karbonhidrat içermeli, aynı zamanda çok fazla protein içermelidir.
- Bir bardak su tek seferde içilmemelidir. En az 3 seferde içilmelidir.
Uzmanlar, süt, konserve, salamura, alkol, unlu mamuller, ekmek ve diğer hamur işlerinin yanı sıra sosis, et, balık ve sebze sularının diyetten çıkarılmasını önermektedir.
